Wat mag een goede website kosten? Daarover lopen de meningen sterk uiteen.
De Amerikaanse overheid liet naar verluid voor ruim 600 miljoen dollar een website bouwen die notabene de burgers inzage moet geven in de overheidsuitgaven.
Aan de andere kant hoor je op menig verjaarspartijtje hoe kleine ondernemers voor een paar honderd euro een complete website lieten maken door een whizzkid.
Ik zal niet zeggen dat de waarheid in het midden ligt, want die ligt gelukkig voor de meeste organisaties veel dichter bij die whizzkid site dan bij de Amerikaanse overheid site. Maar een professionele website op maat kan aardig in de papieren lopen.
Dit artikel brengt helder in kaart waaruit de kosten van een professionele maatwerk website bestaan en hoe je als opdrachtgever kunt beoordelen wat redelijk en realistisch is.
Leestip: 33 Prachtige Webdesign Inspiratie Sites
Dat kan iedereen toch zelf?
In oktober 2013 was ik op een borrel en toen ik aan een van m’n gesprekspartners uitlegde dat ik met mijn bedrijf websites maak, keek hij me meewarig aan. “Dat kan iedereen tegenwoordig toch makkelijk zelf?” Zei hij. “Daar heb je in deze tijd toch geen specialist meer voor nodig?” Ik moet bekennen dat ik even in verwarring was. Ik mompelde nog iets in de trant van: “Dat je een tekstverwerker hebt, wil nog niet zeggen dat je goed kunt schrijven”. En: “Met je telefoon kun je ook foto’s en video’s maken, maar zou jij je bedrijfsreportage daarom zelf doen?”
Nog erger werd het toen ik een week later op een familiefeestje een bekende sprak waarvan ik z’n kennis op het gebied van ICT hoog acht, en die vroeg: “Heb jij nog wel werk dan?” Ik verbaasd: “Hoezo?” Bekende: “Nou, die websites kan iedereen tegenwoordig toch makkelijk zelf maken? En straks komt Google wel met een algoritme dat een website op maat voor je maakt.”
Wouldn't it be better if websites just made themselves? Now they do. - The Grid
We zijn nu bijna twee jaar verder en Google maakt nog geen websites op maat, maar The Grid beweert dit wel te kunnen. Volgens de oprichters van deze startup kun je straks met hun software zelf professionele websites bouwen door je content te uploaden. Hun artificial intelligence doet dan de rest.
https://www.youtube.com/watch?v=OXA4-5x31V0
Ik moet het nog zien. Vooralsnog geloof ik meer in zelfrijdende auto's dan in zichzelf ontwerpende websites. Maar het is zeker een ontwikkeling om in de gaten te houden.
Een ander initiatief op het gebied van DIY (doe het zelf) webdesign dat er veelbelovend uitziet, is PageCloud. Deze TechCrunch Disrupt finalist gaat uit van de gedachte dat iedereen een website wil, maar niemand een website wil maken. Hun software zou je straks in staat moeten stellen om eenvoudig vanuit je browser je website zelf te kunnen onderhouden.
Maar zowel The Grid als PageCloud zijn nog in ontwikkeling en de lanceerdata zijn al meerdere malen opgeschoven. Je kunt je voor zo'n kleine $ 100 voorinschrijven inclusief een eerste jaarabonnement.
Gaan we inderdaad straks allemaal zelf met dergelijke tools websites maken? Of blijven we ook in de toekomst professionele webdesigners inhuren?
Met de komst van deze ontwikkelingen wordt de vraag wat een goede website eigenlijk mag kosten nog ingewikkelder. Want: Waarom kosten sommige websites vele miljoenen, terwijl je met deze tools een behoorlijk professioneel ogende website kunt maken voor een paar tientjes? Daarover gaat dit artikel. Over waarin de kosten zitten bij professioneel maatwerk en wanneer dat wel of juist niet loont.
Maatwerkoplossingen
Terug naar oktober 2013. “Hoe kan het dat weldenkende mensen zo over ons mooie vak denken?” Vroeg ik me vertwijfeld af. “Dat ze het verschil niet zien tussen de prachtige maatwerkoplossingen die professionals creëren en de 13-in-een-dozijn oplossingen die je gratis of bijna voor niks kunt krijgen”. En hoe verklaar je het enorme verschil in prijs tussen een WordPress website met een responsive template en een maatwerk responsive website met progressive enhancement? De eerste kun je voor een paar honderd euro laten maken door een whizzkid en de tweede kost je al gauw meer dan € 5.000 bij een professioneel internetbureau. Terwijl ze op het eerste gezicht best op elkaar lijken.
Leestip: Website Laten Maken: 13 Valkuilen
Zwarte magie
Nee, ons vak is er de laatste jaren niet makkelijker op geworden. In 1995 begon ik met Mediaweb. Ik leerde mezelf HTML en Photoshop en binnen no time was ik in staat om websites te maken. Al snel maakte ik websites voor m’n bestaande klanten uit die tijd. Zo maakte ik de eerste website voor O’Neill. Websites waren eigenlijk eenvoudige brochures. Ze werden amper onderhouden.
(Amazon in 1995)
Google bestond nog niet, laat staan SEO. Formulieren waren zeldzaam. JavaScript werd amper gebruikt. Van koppelingen met ERP-systemen had nog niemand gehoord. Voor leken was het zwarte magie. Als webbouwer kon je dan ook veel geld vragen voor je magische krachten. En veel webbouwers maakten gebruik (sommigen zouden zeggen misbruik) van die situatie en verdienden veel geld met het bouwen van websites.
Waardeperceptie
Vandaag leven we in een andere tijd. We denken content first. JavaScript hoort tot de standaard. Websites worden gekoppeld aan complexe ERP-systemen. Responsive Web Design en Progressive Enhancement horen in je toolkit. En elke website probeert op te vallen tussen die bijna 1 miljard andere websites.
Het web vindt z’n weg niet alleen naar laptops en desktops, maar ook naar tablets en smartphones in talloze vormen en maten. En daar komen nu ook ‘wearables’ als Apple Watch, Galaxy Gear en wellicht binnenkort toch nog Google Glass bij.
Een website anno 2015 is oneindig meer complex dan in 1995.
Het web vervangt ook steeds meer traditionele media als kranten, tijdschriften, radio en televisie. We gebruiken het web steeds langer en steeds intensiever. Niet alleen voor informatie, maar ook voor vermaak en voor ons sociale leven. Een website anno 2015 is oneindig meer complex dan in 1995. Maar gek genoeg lijkt de waardeperceptie zich omgekeerd evenredig te hebben ontwikkeld.
Fantastische ideeën
Bij Mediaweb krijgen we regelmatig mensen over de vloer met fantastische ideeën voor websites. Zo van: “Ik heb een idee voor een webshop. Denk aan Bol.com en met dit onderdeel van Facebook, maar dan iets meer op de manier van Google.” Als we dan vragen hoeveel budget ze voor dat idee hebben, zegt zo iemand na enig doorvragen: “Ik dacht aan € 1.000 tot € 2.000.” Hoe komt het dat veel mensen denken dat ze voor een paar duizend euro de volgende Facebook of Airbnb kunnen zijn? Waar komt toch die perceptie vandaan dat het maken van een goede website blijkbaar zo eenvoudig is?
Verontwaardigd
Als we vervolgens uitleggen dat het realiseren van de website die zij in gedachten hebben eerder enkele tienduizenden euro’s of zelfs tonnen zal kosten, kijken ze ons vol ongeloof aan. Soms reageert iemand zelfs verontwaardigd. Alsof we hem een poot proberen uit te draaien.
Vanwaar deze verwarring?
De belangrijkste oorzaak is de grote onbalans in de perceptie van waarde als het gaat om online diensten. Als je gewend bent dat prachtige diensten als Google, Facebook en Linkedin gratis zijn. Als je zelf in een middagje gratis of voor een paar tientjes een heel aardige WordPress.com site voor je sportvereniging of een MijnWebWinkel webshop voor je nevenhandeltje in elkaar kunt klikken. Laat staan straks voor een paar tientjes door een robot. Waarom kost die maatwerk website dan zoveel geld?
Massaproductie vs ambachtelijk handwerk
Waarom kunnen diensten als Wix, Weebly, Squarespace, Shopify, Dibbadoo e.d. zo goedkoop zijn? Eigenlijk is het vergelijkbaar met kleding. Een doe-het-zelf website builder is als een setje van H&M, terwijl een maatwerk website een maatpak is dat je door een kleermaker laat aanmeten. Het is massaproductie versus ambachtelijk handwerk. Het is zelfbediening versus persoonlijke aandacht. Alleen zijn de verschillen nog veel groter.
Het is massaproductie versus ambachtelijk handwerk.
Dat komt doordat je online nog veel meer profijt hebt van automatisering en het hergebruiken van code en templates. Bij de kleding van H&M hou je altijd nog bepaalde kosten per stuk. Bij een online dienst is dat amper het geval. Dus zolang je geen individuele aanpassingen hoeft te doen, zijn de extra kosten per kopie vrijwel nihil. Maar de kosten van het platform zelf kunnen in de miljoenen lopen.
Geen idee
We kunnen het deze weldenkende mensen dan ook niet kwalijk nemen dat ze geen idee hebben hoeveel tijd het kost om een professionele maatwerk website te maken. Consumenten hebben ongekende mogelijkheden om hun gedachten, foto’s, video’s en wat al niet meer online te publiceren. En het gaat ze zo makkelijk af. Het contrast in kosten tussen een standaard en een maatwerkoplossing gaat de meeste mensen boven hun pet.
Onderscheidend vermogen
Een van de belangrijkste aspecten van elke waardepropositie is het onderscheidend vermogen. Dat is precies de reden dat wij nog nooit een klant hebben aangetroffen die geholpen was met een standaard oplossing. Elke website die wij maken bestaat dan ook voor een groot deel uit maatwerk. Natuurlijk proberen we de kosten laag te houden door waar mogelijk code te hergebruiken. Maar uiteindelijk wil een opdrachtgever z’n eigen identiteit en specifieke wensen terugzien in z’n website.
Kieskeurig
De specialisten die samen met jou je zakelijke doelstellingen vertalen in een website die resultaatgericht is, zijn niet goedkoop. Het zijn hoogopgeleide vakmensen, waarvan het aanbod ook nog eens lager is dan de vraag. Het verschil in kundigheid kan daarbij enorm zijn. Maar voor een opdrachtgever is het moeilijk om dat verschil te zien. Professionele internetbureaus zijn daarom kieskeurig als het gaat om de mensen waarmee ze werken. Zowel in dienst als freelance.
Waar gaan de kosten in zitten?
Om een professionele website op maat te maken, heb je doorgaans een team van 2-6 specialisten nodig die enkele weken tot vele maanden met je website bezig zijn. De samenstelling en de doorlooptijd hangen af van welke werkzaamheden je zelf kunt doen, de complexiteit en de omvang van de website en eventuele deadlines.
Het team bestaat in ieder geval uit een front-end UI (user interface) ontwerper en een back-end developer (programmeur). Vaak zijn er ook een grafisch ontwerper en een project manager bij betrokken. Desgewenst kan het team worden uitgebreid met een tekstschrijver en een UX (user experience) ontwerper.
Een mooie, responsive maatwerk site kost al gauw 100 tot 300 uur om te maken.
Een mooie, responsive maatwerk site met progressive enhancement, een op maat ingericht CMS en een eigen, uniek ontwerp kost met zo'n team al gauw 100 tot 300 uur om te maken. En dan hebben we het over uren die daadwerkelijk aan het op maat maken van jouw website worden besteed. Daarbij komt nog project management en de overhead van verkoop, marketing, interne IT, HR, administratie en overige kosten van het zaken doen.
Uurtarieven
De uurtarieven variëren van € 25 (beginner) tot € 175 (zeer ervaren) per uur voor zelfstandige freelancers, € 65 tot € 150 voor kleine tot middelgrote bureaus en van € 75 tot € 250 per uur voor de grote bureaus.
Zo zie je dat een professionele website al gauw tussen de € 3.000 en € 30.000 zal kosten. En dan hebben we het nog niet over koppelingen met ERP-systemen, maatwerk e-commerce oplossingen e.d. Zoals we hierboven al zagen, kan de investering in een nieuwe website ook in de tonnen en zelfs in de tientallen miljoenen lopen.
De mate van maatwerk bepalen
De kosten van een website worden voor een groot deel bepaald door de hoeveelheid maatwerk. Je kunt de investering in je website dan ook flink beperken door je te conformeren naar bestaande standaardoplossingen.
Je kunt de investering in je website flink beperken door je te conformeren naar bestaande standaardoplossingen.
Als je een nieuwe auto gaat kopen, kan je die meestal vrij uitgebreid naar eigen smaak configureren. Je kiest de kleur, wel of niet metallic. Type motor. Type versnelling. Lichtmetalen velgen. Lederen bekleding. En ga zo maar door. Al die keuzes hebben effect op de prijs van de auto. Dat snapt iedereen.
Maar je kunt nog verder gaan. Je kunt de auto laten tunen bij een auto tuning specialist. Dan lopen de kosten nog harder op. En ten slotte zou je theoretisch ook de hele auto met de hand op maat kunnen laten maken. Maar dat is onbetaalbaar.
Bij je website is het net zo. Zolang je de site samenstelt uit standaardoplossingen, zullen de kosten beheersbaar blijven. Hoe meer je wenst af te wijken van de standaarden, hoe meer maatwerk je nodig hebt, hoe harder de kosten zullen oplopen.
Laat je daarom door je internetbureau of webshopbouwer goed adviseren over de mogelijkheden en beperkingen van de standaardoplossingen. En wees eventueel bereid om je eigen werkwijze aan te passen aan een standaardoplossing om zo flink wat geld te besparen.
De hoeveelheid maatwerk die nodig is voor jouw website is ook een belangrijke, bepalende factor bij de keuze van het juiste CMS.
De hoeveelheid maatwerk die nodig is voor jouw website is ook een belangrijke, bepalende factor bij de keuze van het juiste CMS. Want DIY systemen als Wix en Weebly zijn ongeschikt voor maatwerk. In CMS'en als WordPress en Magento is maatwerk omslachtig en kostbaar. CMS frameworks als Silverstripe en Drupal zijn juist zeer geschikt voor maatwerkop
